Zakłócenia w przemyśle wytwórczym

22 paź 2025
Roboty współpracujące (coboty) współdziałają z pracownikami, aby zwiększyć wydajność i bezpieczeństwo

ANALIZA
Ian Khan

„Nie możesz połączyć kropek, patrząc w przyszłość; możesz to zrobić tylko, patrząc wstecz. Musisz wierzyć, że w jakiś sposób te kropki się połączą w przyszłości. Aby tego dokonać, musisz wierzyć w coś – w swój instynkt, przeznaczenie, życie, karmę… Bo wiara w to, że kropki się połączą, daje ci pewność, by podążać za sercem, nawet jeśli prowadzi cię ono z dala od utartej ścieżki. A to właśnie zrobi różnicę.” Steve Jobs

Otaczająca nas rzeczywistość jest skutkiem ewolucji przemysłu wytwórczego. Wystarczy spojrzeć na elementy życia codziennego, które zostały zrewolucjonizowane przez dokonania tego sektora gospodarki – od satelity po zwykłą szpilkę – wszystko zaczyna się od pomysłu, procesu i planu.

Produkcja masowa

Produkcja masowa, niegdyś kojarzona z liniami montażowymi, ekonomią skali i pracą fizyczną, przechodzi dziś radykalną przemianę. Współczesne zakłócenia, napędzane rozwojem technologicznym i globalnymi zmianami gospodarczymi, rewolucjonizują sposób wytwarzania produktów i redefiniują istotę przemysłu. Nowa era oznacza większą efektywność, personalizację i zrównoważony rozwój – co niesie głębokie zmiany dla handlu światowego, rynku pracy i praktyk środowiskowych.

Narodziny Przemysłu 4.0

Czwarta Rewolucja Przemysłowa, czyli Przemysł 4.0, to fundament współczesnej produkcji na wielką skalę. Jej istotą jest integracja technologii cyfrowych, uczenia maszynowego i analizy danych w procesach produkcyjnych, tworząc wydajny, zintegrowany ekosystem. Koncepcja ta zakłada powstawanie inteligentnych fabryk, w których systemy cyberfizyczne monitorują procesy i podejmują zdecentralizowane decyzje. Dzięki internetowi rzeczy (IoT), sztucznej inteligencji i analizie danych w czasie rzeczywistym możliwe jest osiągnięcie bezprecedensowej produktywności i elastyczności.

„W ciągu najbliższych dekad technologie napędzające Czwartą Rewolucję Przemysłową całkowicie przekształcą światową gospodarkę, nasze społeczności oraz ludzką tożsamość” – deklaruje Klaus Schwab, założyciel i przewodniczący Światowego Forum Ekonomicznego oraz autor książki Czwarta Rewolucja Przemysłowa.

Dzięki internetowi rzeczy (IoT), sztucznej inteligencji i analizie danych w czasie rzeczywistym możliwe jest osiągnięcie bezprecedensowej produktywności i elastyczności

Te innowacje mają znaczący wpływ na produkcję przemysłową na dużą skalę. Nowoczesne systemy automatyczne działają przez całą dobę, eliminując przestoje i błędy ludzkie. Elastyczność oferowana przez digitalizację umożliwia błyskawiczne dostosowanie linii produkcyjnych do indywidualnych zamówień przy minimalnym nakładzie pracy i kosztów, co odpowiada na rosnące potrzeby konsumentów na takie produkty.

Technologie przemysłu 4.0 przyczyniają się również do zrównoważonego rozwoju. Zaawansowana analityka i IoT optymalizują zużycie energii i ograniczają ilość odpadów, przyczyniając się do ochrony środowiska. Analogicznie cyfryzacja łańcuchów dostaw sprzyja poprawie przejrzystości i identyfikowalności procesów, umożliwiając bardziej odpowiedzialne pozyskiwanie zasobów.

Wytwarzanie przyrostowe ograniczy ślad węglowy związany z transportem

Rola robotyki i automatyzacji

Stawiająca niegdyś swoje pierwsze kroki robotyka i automatyzacja dziś jest standardem w produkcji przemysłowej, a nowoczesne urządzenia są inteligentne, precyzyjne i zdolne do realizacji złożonych zadań. Przykład stanowią roboty współpracujące (coboty) dzielące przestrzeń roboczą z pracownikami w celu zwiększenia wydajności i bezpieczeństwa. W ten sposób wypełniają lukę między w pełni zautomatyzowanymi systemami a zadaniami wykonywanymi przez ludzi. Automatyzacja wykracza poza zakłady produkcyjne i już teraz obejmuje zarządzanie zapasami, kontrolę jakości i obsługę posprzedażową, usprawniając cały łańcuch operacyjny – od produkcji po dostawę.

Druk 3D – punkt zwrotny

Początkowo wykorzystywany do tworzenia prototypów, druk 3D (wytwarzanie przyrostowe) zyskał kluczowe znaczenie w produkcji masowej. Umożliwia bowiem szybkie formowanie skomplikowanych komponentów, których nie da się wykonać tradycyjnymi metodami, w bardziej zrównoważony sposób poprzez redukcję zużycia materiałów i czasu produkcji. Firmy takie jak GE Aviation czy Adidas wykorzystują druk 3D do tworzenia produktów końcowych.

Przyszłość przemysłu

Wiele przesłanek wskazuje, że masowy przemysł wytwórczy stanie się jeszcze bardziej wzajemnie połączony, wydajny i ekologiczny, a podwalin tej ewolucji należy upatrywać w integracji sztucznej inteligencji z procesem analizy danych, która przyczyni się do wzrostu automatyzacji, powszechnego stosowania konserwacji predykcyjnej, ograniczenia przestojów i wydłużenia żywotności maszyn. Wytwarzanie przyrostowe sprzyja modelom produkcji lokalnej, co ograniczy konieczność tworzenia międzynarodowych łańcuchów dostaw i zminimalizuje ślad węglowy związany z transportem.

Digitalizacja produkcji przemysłowej wspiera również rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym. Zaawansowane techniki recyklingu i śledzenie produktów przy użyciu Internetu Rzeczy ułatwiają regenerację i ponowne wykorzystanie części oraz materiałów, przechodząc od liniowego modelu „weź – wyprodukuj – wyrzuć” do zrównoważonego, cyrkularnego podejścia.

Przemysł wytwórczy stoi u progu głębokiej transformacji, w której robotyka i automatyzacja odgrywają kluczową rolę

Pomimo ogromnych możliwości, transformacja przemysłu wiąże się z pewnymi wyzwaniami. Aby im sprostać, czołowe przedsiębiorstwa produkcyjne, władza ustawodawcza i instytucje edukacyjne powinny współpracować w zakresie zapewniania odpowiednich szkoleń, zachowania cyberbezpieczeństwa i sprawiedliwego podziału korzyści płynących z innowacji. Jak powiedział Satya Nadella, CEO Microsoftu: „Nasza branża nie szanuje tradycji – szanuje wyłącznie innowacje”.

Nadchodząca era przemysłu 4.0 stanowi punkt zwrotny, w którym robotyka i automatyzacja stały się podstawowymi filarami. Przemysł wytwórczy znajduje się na progu przełomowych zmian, a ich wdrożenie zagwarantuje konkurencyjność na rynku globalnym i wesprze bardziej innowacyjną i zrównoważoną przyszłość.

 

Undisrupted, Ian Khan

Fragment z książki Undisrupted: Leadership Essentials on Business Transformation, Profitability, and Future Readiness, Ian Khan (2025). Copyright John Wiley & Sons, Inc. Wszelkie prawa zastrzeżone. Przedruk za zgodą wydawnictwa Wiley.

 

 

O AUTORZE

Ian Khan, autor książki Undisrupted: Leadership essentials on business transformation, profitability, and future readiness IAN KHAN
Futurysta, teoretyk, autor i narrator – realizuje wizję mającą na celu pomaganie firmom w przygotowaniu się na przyszłość. Jego prace były publikowane m.in. w CNN, BBC, Bloomberg, ABC, Fox oraz Arab News. Występuje również w serialu „The Futurist” o innowacyjnej technologii i jej wypływie na przyszłość, dostępnym na Amazon Prime Video. Mieszka w Toronto (Kanada) z żoną i dwójką dzieci, aktywnie współpracując z organizacjami na całym świecie. W książce Undisrupted: Leadership Essentials on Business Transformation, Profitability, and Future Readiness przedstawia strategie, które pomagają firmom odnaleźć się w niepewnej przyszłości zdominowanej przez technologię.

 


Źródła