Wskaźnik rotacji zapasów – klucz do wydajnego magazynu

Wskaźnik rotacji zapasów to kluczowy wskaźnik, za pomocą którego firmy mierzą wydajność zarządzania zapasami składowanymi w swoich instalacjach logistycznych. Dokładna organizacja asortymentu ułatwia planowanie i realizację operacji w ramach łańcucha dostaw.

Wskaźnik rotacji zapasów

Za pomocą wskaźnika rotacji zapasów firma sprawdza, ile razy sprzedała i uzupełniła zapasy towarów w magazynie w określonym przedziale czasowym, zwykle w ciągu roku.

Analiza obrotu magazynowego dostarcza cennych informacji, które pomagają firmom optymalizować strategie sprzedaży i usprawniać zarządzanie zapasami na podstawie popytu na każdy rodzaj produktu.

Obliczenie tego wskaźnika pozwala ocenić wydajność zarządzania towarem w firmie. Teoria w tym zakresie sugeruje, że przy wysokiej rotacji artykuły są szybko sprzedawane, a koszty logistyczne spadają. Z drugiej strony, niski obrót świadczy o tym, że firma mierzy się z nadwyżką zapasu magazynowego, który może stać się przestarzały lub stracić na wartości.

Dobry wskaźnik rotacji zapasów

Optymalny wskaźnik rotacji zapasów różni się w zależności od firmy i branży. Dobra wartość wskaźnika zależy od gałęzi przemysłu, produktów i zastosowanych strategii handlowych.

Przykładowo, w branży spożywczej firmy muszą utrzymać wysoką rotację zapasów i sprzedawać towary najszybciej, jak to możliwe, aby zapewnić świeżość produktów i nie dopuścić do upływu terminu przydatności do spożycia, co mogłoby generować straty. Z kolei firmy o sezonowym charakterze działalności, jak sprzedaż mebli ogrodowych, zazwyczaj mają niższą rotację, jako że ich produkty sprzedawane są w określonych porach roku, a ich zapasy często długo nie ulegają zmianom, dopóki popyt nie wzrośnie.

Obliczanie wskaźnika rotacji zapasów

Za pomocą wzoru na obliczenie wskaźnika rotacji zapasów można sprawdzić, ile razy firma sprzedała lub uzupełniła zapas produktów w określonym przedziale czasowym:

Wskaźnik rotacji zapasów = koszt własny sprzedaży / średnia wartość zapasów

Proces obliczeń:

• Określenie kosztu własnego sprzedaży. Całkowity koszt sprzedanych produktów w określonym przedziale czasowym.
• Średnia wartość zapasów. Oblicza się ją poprzez zsumownaie zapasu początkowego i końcowego w danym przedziale czasowym, a następnie podzielenie uzyskanej sumy przez dwa.

Średnia wartość zapasów = (zapas początkowy + zapas końcowy) / 2

Wskaźnik rotacji zapasów – przykład

Przykład firmy zajmującej się sprzedażą akcesoriów elektronicznych:

• Koszt włąsny sprzedaży (KWS) w ciągu roku: 200 000 €
• Wartość zapasów na początku roku obrotowego: 40 000 €
• Wartość zapasów na końcu roku obrotowego: 60 000 €

Aby obliczyć wskaźnik rotacji zapasów, należy postępować następująco:

1. Obliczyć koszy własny sprzedaży: według wyników firmy kwota ta wynosi 200 000 €.

2. Obliczyć średnią wartość zapasów: sumowanie zapasu początkowego (40 000 €) i końcowego (60 000 €) i podzielenie przez dwa.

Średnia wartość zapasów = (40 000 € + 60 000 €) / 2 = 50 000 €

3. Obliczyć wskaźnik rotacji zapasów: należy podzielić koszt własny sprzedaży (200 000 €) przez średnią wartość zapasów

Wskaźnik rotacji zapasów = 200 000 € / 50 000 € = 4

Oznacza to, że firma sprzedała i uzupełniła zapasy cztery razy w ciągu roku obrotowego.

Jak interpretować wskaźnik rotacji zapasów?

Ogólnie rzecz biorąc, optymalny wskaźnik rotacji zapasów to taki, który umożliwia utrzymanie równowagi między dysponowaniem odpowiednim poziomem zapasów, aby zaspokoić potrzeby klientów, a unikaniem nadwyżki lub niedoboru zapasów.

Dla wielu firm celem jest osiągnięcie wysokiej rotacji, która umożliwi szybką wysyłkę towarów i zmniejszy ryzyko starzenia się zapasów. Jednak zbyt wysoka rotacja może oznaczać brak dostępnych zapasów, co z kolei może skutkować mniejszą sprzedażą i negatywnie wpłynąć na poziom zadowolenia klientów.

Każda firma może ustalić swoje cele w zakresie rotacji zapasów na podstawie analizy sytuacji w branży i własnych celów strategicznych. Dostosowanie wskaźnika do okoliczności i specyfiki rynku prowadzi do rozsądnego zarządzania zapasami, zgodnego z celami wzrostu.

Zalety obliczania obrotu magazynowego

Obliczanie obrotu magazynowego zapewnia firmie wiele zalet, ponieważ pozwala ocenić, czy zarządzanie zapasami jest odpowiednie w stosunku do sprzedaży i popytu:

• Optymalizacja zarządzania zapasami. Firmy weryfikują, czy mierzą się z nadwyżką, czy brakiem zapasów. Odpowiedni balans w tym zakresie wiąże się z niższymi kosztami składowania i minimalizuje ryzyko, że produkty staną się przestarzałe.
• Optymalizacja planowania. Dokładna wiedza na temat obrotu magazynowego pozwala firmie dostosować strategię w zakresie zakupów i produkcji, aby jak najlepiej odpowiadać na aktualne trendy rynkowe.
• Zadowolenie klientów. Odpowiedni obrót magazynowy zapewnia, że zamawiane przez klientów artykuły będą dostępne, dzięki czemu poprawia się ich doświadczenie zakupowe.
• Podejmowanie strategicznych decyzji. Prawidłowe zarządzanie zapasami umożliwia podejmowanie decyzji o tym, jakie towary pozostawić w magazynie i o ile powiększyć ich zapas, biorąc pod uwagę strategię sprzedaży.
• Dostosowywanie się do zmian. Firmy łatwiej dostosowują się do zmian na rynku, np. w przypadku przedsiębiorstw dysponujących zapasem sezonowym, jako że muszą dostosowywać się do wzrostu lub spadku popytu w zależności od obowiązujących trendów konsumpcyjnych.
• Wzrost wydajności. Wysoki obrót magazynowy uwalnia kapitał, który w przeciwnym razie zostałby zamrożony w postaci nadwyżki zapasów. Dzięki temu firma może inwestować w inne strategiczne obszary.

Poprzez poznanie i monitorowanie obrotu magazynowego firmy mogą poprawić swoją wydajność, podejmować świadome decyzje i uzyskać przewagę konkurencyjną na rynku.

Oprogramowanie do monitorowania wskaźnika rotacji zapasów 

Rotacja zapasów jest podstawą każdej instalacji logistycznej, ponieważ ułatwia planowanie operacji i ich dostosowanie do zmieniających się wymogów rynku. System zarządzania magazynem umożliwia firmom analizowanie stanu zapasów oraz wdrażanie strategii zaopatrzenia dostosowanych do celów biznesowych. Dzięki temu system nie tylko przyczynia się do poprawy zadowolenia klientów, ale także wspiera wydajność i zrównoważony rozwój przedsiębiorstwa.

Jeśli potrzebujesz oprogramowania, które pomoże Ci w organizacji towaru i usprawnieniu rotacji zapasów, Mecalux zaprojektował system Easy WMS – rozwiązane, które steruje operacjami logistycznymi w ponad 1100 magazynach w 36 krajach. Skontaktuj się z nami, a dowiesz się, jak zmodernizować swój łańcuch dostaw.