Świat VUCA i jego wpływ na działalność firm

W obecnym przedsiębiorczym świecie VUCA firmy muszą wyposażyć się w narzędzia i opracować strategie, które pozwolą im utrzymać logistykę dostosowaną do okoliczności.

Czym jest świat VUCA?

Świat VUCA to środowisko charakteryzujące się zmiennością, niepewnością, złożonością i niejednoznacznością, z którymi mierzą się firmy w określonej sytuacji. Akronim pochodzi od angielskich słów: volatility, uncertainty, complexity i ambiguity, i odnosi się do środowisk, w których firmy, aby dobrze prosperować, muszą dostosować się do szybko zachodzących zmian. Środowiska te są wywoływane przez raczej nieprzewidywalne wydarzenia, a ponadto są trudne do analizowania.

Wpływ świata VUCA na działanie firm

Chociaż na początku świat VUCA może stanowić pewną trudność, jest też dla firm szansą rozwoju, jako że przygotowanie się na potencjalne ryzyko w efekcie może pomóc odnieść korzyści. Aby to osiągnąć, konieczne jest szybkie działanie oraz identyfikacja obszarów wymagających poprawy i rozwoju, w które warto zainwestować czas i wysiłek. Według ekonomisty Franka Knighta, autora książki Risk Uncertainty and Profit (1921), nieustannie zmieniający się świat stwarza firmom możliwości generowania zysków, ale również ogranicza wiedzę na temat tego, co może wydarzyć się w przyszłości. Szybkie i oparte na wiedzy podejmowanie decyzji umożliwia uzyskanie pozytywnych rezultatów.

Cztery cechy VUCA i ich funkcje

Świat VUCA wymaga od firm szybkiego reagowania. Model ten opiera się na dwóch filarach: wiedzy na temat bieżącej sytuacji oraz stopniu, w jakim można przewidzieć skutki podejmowanych działań.

Zmienność

Ta cecha świata VUCA wiąże się z tempem zachodzenia zmian. W ciągle zmieniającym się świecie należy zwracać uwagę na czynniki wypływające na rynek, czyli m.in. klientów i konkurentów. Jako przykład mogą posłużyć zmiany cen spowodowane sytuacjami takimi jak katastrofy naturalne.

Po utworzeniu akronimu VUCA w latach osiemdziesiątych zaczęły powstawać inne, np. BANI

Niepewność

Zachodzi, kiedy mimo wiedzy na temat przyczyn i przyszłych zdarzeń, nie można przewidzieć ich skutków. Aby poradzić sobie w takich sytuacjach, warto otoczyć się zespołem współpracowników, np. badaczami lub analitykami, którzy pomogą w rozwiązaniu skomplikowanych sytuacji. Innym sposobem na uzyskanie pełnego podglądu procesów w czasie rzeczywistym jest wdrożenie systemu zarządzania magazynem jak Easy WMS.

Złożoność

Dotyczy sytuacji, w których występuje wiele zmiennych i powiązań między nimi. Częściej zachodzi w przypadku międzynarodowych korporacji, które mierzą się z różnymi zdarzeniami na tle ekonomicznym czy politycznym. Aby zachować właściwą perspektywę oraz priorytety, należy wdrożyć metodologie wspierające zarządzanie złożonymi problemami. To podejście może wymagać przeprowadzenia szkoleń lub zatrudnienia specjalistów czy też pozyskania odpowiednich zasobów.

Niejednoznaczność

W świecie biznesu niepewność staje się czymś oczywistym, kiedy danej sytuacji nie zwiastowały wcześniej żadne przesłanki. To jest rzeczywiste ryzyko związane z wejściem na niedojrzałe, rozwijające się rynki lub wprowadzaniem do sprzedaży nowych produktów, które znacznie odbiegają od wcześniejszych doświadczeń firmy.

Świat VUCA – przykłady

Niektóre firmy potrafiły dostosować się do trudności występujących w danym środowisku, a dzięki przezwyciężeniu trudności ugruntowały swoją pozycję na rynku. Oczywistym przykładem jest pandemia COVID-19, która zrewolucjonizowała rynki poprzez wprowadzenie lockdownu.

Serwisy do wideokonferencji. Firmy, które już wcześniej oferowały narzędzia umożliwiające pracownikom i klientom kontakt zdalny, odnotowały znaczny wzrost podczas kryzysu zdrowotnego. W ciągu zaledwie jednego miesiąca w kwietniu 2020 roku liczba uczestników platformy Zoom wzrosła ze średnio 200 milionów uczestników spotkań do 300 milionów użytkowników dziennie.
Firmy dostawcze. W obliczu niemalże zamkniętej turystyki i gastronomii niektóre firmy musiały zmienić profil działalności i rozpoczęły świadczyć usługę dostaw do domu.

W środowiskach VUCA robotyka pomaga w sposób elastyczny mierzyć się ze szczytowymi nakładami pracy

Postępowanie w świecie VUCA

Przygotowanie się do pracy w środowiskach VUCA gwarantuje, że nawet jeśli w określonym momencie firma zmaga się z presją lub niepewnością, podejmowanie decyzji pozostaje efektywne. Oto kilka wskazówek, którymi należy się kierować, aby sprawować przywództwo w świecie VUCA i zachować przedsiębiorcze podejście:

Adaptacyjność. Należy przystosowywać się do nowych sytuacji, nie zaniedbując przy tym umiejętności analitycznych i podejmowania prób przewidywania przyszłości. Dzięki temu firma może oferować wyjątkową wartość i wyróżnić się wśród innych przedsiębiorstw.
Aktualizacja. Śledzenie informacji na bieżąco, dysponowanie kilkoma strategiami i możliwość ich wprowadzania pozwala reagować na zmiany i wzmacniać mocne strony firmy. Jednym ze sposobów oceny stanu przedsiębiorstwa jest stworzenie analizy SWOT.
Transparentność. W trudnych do opanowania sytuacjach firma powinna dysponować informacjami pozwalającymi odważnie mierzyć się z wyzwaniami.
Sprawność. Zaleca się zachować elastyczność i mieć przygotowane alternatywne plany na wypadek jakichkolwiek zdarzeń. Chodzi o improwizowanie bez zmiany wyznaczonych celów i wdrażania planów awaryjnych.

Ze świata VUCA do świata BANI

Podczas pandemii oprócz VUCA powstał inny nowy akronim. W 2020 roku antropolog Jamais Cascio stworzył skrót BANI na łamach artykułu "Facing the Age of Chaos", w którym zapewniał, że termin VUCA już nie wystarcza, aby zdefiniować to środowisko. W związku z tym zaproponował następujący skrót:

Kruchość (Brittle). Czasami firmy cechują się zbyt wielką pewnością siebie, ale są one o wiele bardziej kruche, niż mogłoby się wydawać.
Niepokój (Anxious). Niepewność w świecie VUCA wzrasta, powodując niepokój, wątpliwości przy podejmowaniu decyzji, co prowadzi do błędów.
Nieliniowość (Nonlinear). Przyczyna i skutek stają się coraz mniej ewidentne i okazują się coraz bardziej nieproporcjonalne. Drobne decyzje mogą przełożyć się na skutki na dużą skalę i odwrotnie.
Niezrozumiałość (Incomprehensible). Czasami zbyt duża liczba danych może wywoływać efekt odwrotny do zamierzonego, jeśli brakuje narzędzi pozwalających na ich uporządkowanie i wybór najodpowiedniejszego rozwiązania.

Przygotuj się na świat VUCA

Jeśli dążysz do scyfryzowania i zautomatyzowania swoich instalacji logistycznych, aby przygotować się na zmienność, niepewność, złożoność i niejednoznaczność, Mecalux może Ci pomóc za sprawą oprogramowania omnichannel. System zarządzania magazynem Easy WMS Mecaluxu zapewnia widoczność i umożliwia całkowite monitorowanie zapasów i ich stanu, a nasz Distributed Order Management System Easy DOM pozwala przeprowadzić orkiestrację zamówień, dzielić wysyłki według typu klienta i tworzyć szczegółowe zasady hierarchizacji. Skontaktuj się z nami – przeanalizujemy Twoje potrzeby, aby zaproponować Ci rozwiązanie, które najlepiej dostosuje się do Twojej firmy.