Analiza SWOT – definicja i przykłady zastosowania w logistyce

Analiza SWOT to uniwersalne narzędzie stosowane w logistyce, służące do identyfikowania wewnętrznych i zewnętrznych czynników, które wywierają wpływ na łańcuch dostaw. Analiza wydajności oraz określenie wytycznych do opracowania odpowiedniej strategii działania prowadzą do zbudowania przewagi konkurencyjnej i usprawnienia logistyki.

Czym jest analiza SWOT?

Analiza SWOT to powszechnie stosowane w środowisku biznesowym i organizacyjnym narzędzie do planowania strategicznego. Jej celem jest ewaluacja m.in. aktualnej sytuacji przedsiębiorstwa, projektu i zapewnienie solidnej podstawy do podejmowania długoterminowych decyzji. 

Akronim SWOT obejmuje następujące kategorie: 

• Mocne strony (strenghts). To wewnętrzne czynniki pozytywne, budujące przewagę konkurencyjną firmy lub projektu. Obejmują zasoby, wykwalifikowany personel, zaawansowaną technologię, solidną markę czy stałą bazę klientów.
• Słabe strony (weaknesses). To wewnętrzne czynniki negatywne, które hamują rozwój firmy lub projektu. Do tej kategorii można zaliczyć m.in. deficyt zasobów, problemy w zarządzaniu, brak szkoleń czy niewydajne przeprowadzanie procesów.
• Szanse (opportunities). To zewnętrzne czynniki pozytywne wykorzystywane na rzecz firmy lub projektu, takie jak trendy rynkowe, zmiany w ustawodawstwie, postęp technologiczny, nowe segmenty rynku itd.
• Zagrożenia (threats). To zewnętrzne czynniki negatywne, wiążące się z wyzwaniami lub ryzykiem dla firmy bądź projektu. Za zagrożenie można uznać np. agresywnego konkurenta, zmiany zasad panujących na rynku lub wahania gospodarcze.

Celem analizy SWOT jest zidentyfikowanie omówionych elementów, aby ułatwić podejmowanie świadomych decyzji dotyczących strategii. Kolejnym krokiem jest opracowanie taktyk, które wykorzystają mocne strony i szanse oraz zminimalizują wpływ słabych stron i umożliwią sprostanie zagrożeniom.

Jak przeprowadzić analizę SWOT?

Przeprowadzenie analizy SWOT polega na realizacji usystematyzowanego procesu, który identyfikuje i ewaluuje mocne i słabe strony, a także szanse i zagrożenia właściwe dla danej firmy lub projektu. Należy postępować zgodnie z 10 krokami: 

1. Zdefiniowanie celu analizy. Określenie celu przeprowadzania analizy SWOT oraz jej przedmiotu (działanie firmy, realizacja projektu, konkretna sytuacja).
2. Gromadzenie informacji. Zebranie danych istotnych dla danej instytucji lub poddawanej analizie sytuacji, czyli m.in.: raportów finansowych, danych rynkowych, sprawozdań z działalności, komentarzy klientów, wewnętrznych ocen.
3. Ustalenie mocnych stron. Określenie wewnętrznych czynników pozytywnych analizowanej firmy lub sytuacji. Zaleca się konsultację z osobami, które uczestniczą w danym procesie, aby określić zalety i aktywa instytucji.
4. Wykrycie słabych stron. Opracowanie listy wewnętrznych cech negatywnych lub obszarów, które dana firma powinna usprawnić, aby zidentyfikować słabe punkty i niedoskonałości.
5. Określenie szans. Ocena zewnętrznych czynników pozytywnych, które mogą przynieść organizacji korzyści.
6. Wykrycie zagrożeń. Analiza zewnętrznych czynników negatywnych lub potencjalnego ryzyka, które mogłyby wywierać negatywny wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstwa.
7. Stworzenie matrycy SWOT. Narysowanie matrycy podzielonej na cztery sekcje sklasyfikowane jako mocne strony, słabe strony, szanse i zagrożenia. Uzupełnienie każdej sekcji wnioskami z poprzednich kroków.
8. Analiza i ustalenie priorytetów. Analiza relacji pomiędzy poszczególnymi kategoriami. Trzeba wiedzieć, jak gospodarować mocnymi stronami, aby wykorzystać szanse; jak ograniczać słabe strony, aby zapobiegać zagrożeniom oraz jak zagrożenia wpływają na słabe i mocne strony.
9. Rozwój strategii. Wykorzystanie informacji wynikających z analizy SWOT do projektowania konkretnych strategii i planów działania. Strategie te mają wykorzystać mocne strony i szanse, przeciwdziałać słabym stronom i pomóc firmom przygotować się na zagrożenia.
10. Wdrożenie i śledzenie. Wdrożenie strategii i stałe monitorowanie sytuacji, mające na celu ewaluację wydajności, a w razie potrzeby – wprowadzenie korekt.

Przykład przeprowadzenia analizy SWOT w magazynie

Przedstawiamy przykład przeprowadzenia analizy SWOT w magazynie, niezależnie od branży i rodzaju obsługiwanych w nim produktów:

Słabe strony

• Ograniczona przestrzeń. Mała powierzchnia magazynu ogranicza pojemność składowania i możliwość zarządzania towarami w okresie wysokiego popytu.
• Przestarzała technologia. Niektóre wykorzystywane w magazynie systemy technologiczne nie są aktualne, co może przekładać się na brak wydajności podczas realizacji operacji logistycznych.
• Zależność od dostawców. Zaopatrzenie w kluczowe produkty w dużej mierze zależne od niewielkiej grupy dostawców zwiększa ryzyko przerwania łańcucha dostaw.

Zagrożenia

• Zwiększona konkurencja. Pojawienie się nowych konkurentów, oferujących niższe ceny, zobowiązuje firmę do dostosowania cen i poprawy jakości produktów.
• Wahania koniunktury gospodarczej. Wahania gospodarcze mogą wpływać na zapotrzebowanie na usługi związane ze składowaniem i logistyką.
• Zmiany regulacyjne. Zmiany w regulacjach bezpieczeństwa mogą wymagać dodatkowych nakładów na szkolenia personelu.

Mocne strony

• Strategiczna lokalizacja. Magazyn mieści się w kluczowym – z punktu widzenia logistyki – miejscu, blisko głównych dróg transportowych i klientów, co ułatwia wydajną dystrybucję towaru.
• Wykwalifikowany personel. Operatorzy w magazynie mają doświadczenie w zarządzaniu asortymentem i przeprowadzaniu operacji logistycznych.
• Zaawansowane systemy zarządzające. Wykorzystanie w magazynie systemu zarządzania magazynem (WMS) umożliwia automatyczne i skrupulatne monitorowanie poziomu zapasów i wydajną kontrolę asortymentu.

Szanse

• Wdrożenie najnowocześniejszych technologii. Inwestowanie w zaawansowane rozwiązania technologiczne, takie jak WMS najnowszej generacji, podnosi wydajność i precyzję przeprowadzanych operacji.
• Optymalizacja przestrzeni składowania. Należy zorientować się, czy istnieje możliwość rozszerzenia powierzchni magazynu lub wdrożenia dodatkowych miejsc składowania, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu.
• Dywersyfikacja dostawców. Szukanie i nawiązywanie współpracy z nowymi dostawcami zmniejsza uzależnienie od ograniczonej liczby źródeł zaopatrzenia.

Na podstawie analizy SWOT można opracować konkretne strategie dla magazynu, na przykład:

• Mocna strona-szansa. Rozszerzenie lub optymalizacja powierzchni magazynu, aby wykorzystać rosnące zapotrzebowanie na usługi z zakresu składowania.
• Słaba strona-szansa. Inwestowanie w aktualną technologię w celu ulepszenia zarządzania asortymentem i usprawnienia przeprowadzania operacji.
• Mocna strona-zagrożenie. Dywersyfikacja dostawców, aby zmniejszyć zależność od ograniczonej liczby źródeł zaopatrzenia i zapobiec przerwaniu łańcucha dostaw.
• Słaba strona-zagrożenie. Ustalenie planów awaryjnych, aby przygotować się na zmiany w regulacjach dot. bezpieczeństwa i zminimalizować powiązane z nimi ryzyka.

Analiza SWOT – kluczowe narzędzie do optymalizacji logistyki

Aby prosperować na charakteryzującym się dużą konkurencyjnością rynku logistycznym, należy dokonać analizy wewnętrznego i zewnętrznego stanu firmy. Analiza SWOT jest taktycznym narzędziem, które może pomóc wielu firmom poprawić wydajność swojej logistyki. Poprzez zidentyfikowanie mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń firmy podejmują strategiczne decyzje, mające na celu poprawienie ich pozycji na rynku.

Analiza SWOT jest rozwiązaniem, które oferuje kompletny obraz aktualnej sytuacji przedsiębiorstwa w perspektywie planowania skutecznej strategii działania. Jeśli chcesz czerpać korzyści ze zoptymalizowanej logistyki, dzięki najnowocześniejszym automatycznym systemom składowania i zarządzania, skontaktuj się z nami. Nasi eksperci pomogą Ci zmodernizować Twój magazyn.