Diagram Ishikawy – zastosowanie w logistyce

Diagram Ishikawy pomaga identyfikować przyczyny utraty kontroli nad procesem, co ma kluczowe znaczenie dla jej odzyskania lub zwiększenia wydajności.

Czym jest diagram Ishikawy?

Diagram Ishikawy, znany również jako diagram przyczyn i skutków lub diagram rybiej ości, to narzędzie wykorzystywane do wykrywania i wizualizacji źródeł problemu. Opracowany przez japońskiego inżyniera – Kaoru Ishikawę – w 1943 roku diagram pomaga rozwiązywać problemy, które wpływają na wydajność, jakość lub jakikolwiek inny krytyczny aspekt systemu składowania, zespołu konserwacyjnego lub procesu logistycznego.

Struktura diagramu Ishikawy

Kształt wykresu przypomina szkielet ryby. Głowę stanowi problem lub wynik analizy, a ości reprezentują różne rodzaje ewentualnych przyczyn. Każda z głównych kategorii dzieli się na podkategorie, które umożliwiają precyzyjne identyfikowanie przyczyn.

6M diagramu Ishikawy

Możliwe źródła problemu są dzielone na główne kategorie, które są połączone z główną osią. W przypadku diagramów przyczyn i skutków najczęściej występują następujące grupy:

Metoda (Methods). Problemy w zakresie postępowania, polityk lub metod pracy, np. nadmierne manipulowanie materiałami czy podwójne przeładunki.
Materiały (Materials). Jakość i dostępność materiałów – zarówno surowców, jak i nakładów.
Maszyna (Machinery). Awarie maszyn, narzędzi lub zastosowanych technologii.
Człowiek (Manpower). Czynniki związane z personelem, jego umiejętnościami, kwalifikacjami i postawą.
Pomiar (Measurement). Ewaluacja poszczególnych części procesu, stanu maszyn i materiałów.
Matka natura (Mother nature). Warunki takie jak środowisko fizyczne, regulacje czy inne czynniki zewnętrzne.

W diagramie Ishikawy problem do rozwiązania zapisywany jest na „głowie” ryby

Diagram Ishikawy – przykładowe zastosowanie w logistyce

Po pierwsze, problem należy zapisać na „głowie” ryby. Jeśli, na przykład, problemem są opóźnienia dostaw, można opracować wykres Ishikawy obejmujący następujące aspekty:

Metody

Powolna realizacja procesu załadunku i rozładunku. Jeśli załadunek i rozładunek są przeprowadzane nieefektywnie, może to prowadzić do opóźnienia transportu.
Niezoptymalizowane ścieżki. Wybór błędnej ścieżki transportu wydłuża czas dostawy.
Brak planu. Brak właściwego planowania może opóźniać dostawę o kilka godzin, a nawet dni.
Brak zgodności harmonogramu. Może wynikać z niedostosowania czasu pracy do potrzeb klientów i warunków drogowych.

Materiały

Niewłaściwe opakowanie. Nieprawidłowo zapakowane produkty wymagają ponownego przygotowania i wysyłki.
Wadliwe materiały. Materiały niskiej jakości mogą powodować problemy w produkcji i obsłudze, co może przełożyć się na wydłużenie czasu dostawy.
Niedobór zapasów. Brak materiałów lub produktów w magazynie opóźnia wysyłkę zamówień.

Maszyny

Przestarzałe pojazdy. Jeśli pojazdy są stare lub w złym stanie technicznym, zwiększa się ryzyko powstania opóźnień.
Nieodpowiednia konserwacja. Brak regularnej konserwacji prewencyjnej może prowadzić do nagłych awarii.
Awarie systemów. Jakikolwiek problem związany z systemem zarządzania zapasami lub monitorowania przesyłek może prowadzić do powstawania błędów w zakresie dostaw, dlatego też warto korzystać z usług zarządzania cyklem życia.

Siła robocza

Brak kwalifikacji. Brak odpowiednich kwalifikacji lub dostępu do narzędzi umożliwiających realizację zadań takich jak kompletacja może prowadzić do popełniania błędów przez operatorów.
Przeciążenie pracą. Przeciążony personel może mieć trudności w zakresie dotrzymania terminów.
Brak personelu. Niewystarczająca siła robocza może prowadzić do powstawania wąskich gardeł w procesie logistycznym.

Środowisko

Niesprzyjające warunki atmosferyczne. Burze, śnieżyce i inne zjawiska atmosferyczne mogą uniemożliwić lub utrudnić realizację dostawy.
Niespodziewane zdarzenia drogowe. Zatory drogowe lub wypadki wydłużają czas transportu.
Regulacje prawne lub celne. Restrykcje i kontrole celne mogą powodować opóźnienia, zwłaszcza w przypadku transportu międzynarodowego.

Za pomocą wykresu Ishikawy można zwizualizować wszystkie możliwe przyczyny dowolnej sytuacji. Poprzez analizę diagramu zespół logistyczny może wskazać priorytetowe obszary wymagające natychmiastowej poprawy i podjąć decyzję o optymalizacji ścieżek, szkoleniu pracowników czy przeprowadzeniu konserwacji pojazdów. Umożliwia to podejście do problemu w sposób integralny i wydajny, dążąc do efektywności operacyjnej.

Stosowanie diagramu Ishikawy przekłada się na ciągłe doskonalenie procesów logistycznych

Zalety stosowania diagramu Ishikawy w logistyce

Zastosowanie diagramu Ishikawy w środowisku logistycznym ma wiele zalet:

Identyfikacja przyczyn problemu. W uporządkowany sposób ilustruje przyczyny zdarzeń takich jak opóźnienia w realizacji dostaw, uszkodzenia produktów lub wysokie koszty.
Przejrzysta i uporządkowana wizualizacja. Diagram przedstawia przyczyny w sposób uporządkowany i hierarchiczny, umożliwiając szybką weryfikację, które obszary wymagają uwagi.
Skupienie na ciągłym doskonaleniu. Po zidentyfikowaniu źródła problemu diagram Ishikawy umożliwia wdrożenie środków korekcyjnych i prewencyjnych, co wspiera ciągłe doskonalenie i przyczynia się do zwiększenia wydajności oraz zmniejszenia liczby błędów.
Zapobieganie potencjalnym błędom w przyszłości. Zrozumienie przyczyn umożliwia wdrożenie zmian, które nie tylko rozwiążą aktualny problem, ale również będą zapobiegać jego ponownemu wystąpieniu w przyszłości, dzięki czemu system logistyczny będzie niezawodny.
Usprawnienie procesu podejmowania decyzji. Mając jasny pogląd sytuacji, kierownicy logistyki podejmują bardziej świadome i skuteczne decyzje, co przekłada się na ulepszenia operacyjne.
Mniejsze koszty. Identyfikacja i eliminacja niewydajności wpływają na zmniejszenie kosztów związanych z odpadami, przeróbkami i awariami, poprawiając ogólną wydajność.

Podsumowując, diagram Ishikawy jest wydajnym narzędziem do rozwiązywania problemów, optymalizacji procesów i podnoszenia wydajności usług w ramach szczupłego łańcucha dostaw, które jednocześnie wspiera kulturę ciągłego doskonalenia.

Usprawnij swój magazyn z pomocą Mecaluxu

Jeśli chcesz w pełni kontrolować swoje magazyny i asortyment, specjaliści Mecaluxu mogą Ci w tym pomóc. Opracowaliśmy system Easy WMS, który zwiększa wydajność magazynów manualnych i automatycznych. Każdego dnia korzystają z niego setki naszych klientów. Skontaktuj się z nami – doradzimy Ci w zakresie tego i wielu innych rozwiązań magazynowych.