Oznakowanie posadzki w magazynie – sposób wykonania i obowiązujące przepisy

Oznakowanie posadzki w magazynie polega na pokryciu posadzki obiektu logistycznego stosownymi oznaczeniami. Przyjęcie tego środka ostrożności minimalizuje możliwe zagrożenia w magazynie, a zarazem przyczynia się do uporządkowania przestrzeni.

Aby zwiększyć poczucie bezpieczeństwa pracowników, powierzchnie przeznaczone do wykonywania prac magazynowych lub ciągi komunikacyjne dla pieszych i urządzeń transportu bliskiego należy oznakować i wizualnie odróżnić od pozostałych obszarów.

Przyjrzyjmy się rodzajom oznakowania, przepisom obowiązującym w tym zakresie oraz zaletom odpowiedniego oznakowania magazynu.

Dlaczego należy oznakować posadzkę w magazynie?

Oznakowanie posadzki w magazynie stanowi sposób wydzielenia poszczególnych stref roboczych. Przyjęcie tego środka ostrożności wspomaga pracę operatorów, zwracając uwagę na możliwe zagrożenia w wyraźnie widoczny, przejrzysty i jednoznaczny sposób.

Oznakowanie stosuje się we wszystkich obszarach, w których mogą występować zagrożenia dla operatorów, na przykład w miejscach składowania substancji i produktów niebezpiecznych. Oznacza się również wyjścia awaryjne, obszary, na których występują przeszkody oraz lokalizację systemów przeciwpożarowych w celu ich łatwiejszego zidentyfikowania.

Warto oznakować wyłącznie te strefy magazynu, które tego wymagają, ponieważ nadmierne oznakowanie może być mylące dla operatorów wykonujących pracę w obiekcie.

Najważniejsze argumenty przemawiające za odpowiednim oznakowaniem magazynu:

• Zgodność z przepisami. Unijna dyrektywa 92/58/EWG obliguje firmy do zapewnienia oznakowania posadzki w obiektach magazynowych. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować nałożeniem kar lub wytoczeniem pozwu. 
• Zwiększenie bezpieczeństwa. Oznakowanie jest jednym ze sposobów zapobiegania ryzyku w miejscu pracy. Przykładowo, dzięki wdrożeniu zakazu przecinania drogi wózkom widłowym można zapobiec kolizjom.
• Uporządkowanie przestrzeni. Wydzielenie stref roboczych przyczynia się do zachowania porządku. Odpowiednia organizacja magazynu ma nadrzędne znaczenie dla zwiększenia wydajności operacyjnej i zapewnienia prawidłowego funkcjonowania obiektu.
• Optymalizacja ruchu. Dzięki właściwemu oznakowaniu przestrzeni operatorzy wiedzą, dokąd należy się kierować, co zwiększa tempo przejazdów, a w konsekwencji gwarantuje wzrost wydajności wykonywanej pracy.

Ciągły ruch osób i towaru w magazynie zwiększa prawdopodobieństwo występowania wypadków (głównie zderzeń i upadków). Według badania Eurostatu sektor logistyki w Europie co roku odnotowuje 300 tys. wypadków. Część z nich jest związana z ruchem prowadzonym pomiędzy poszczególnymi strefami magazynu. Z perspektywy zapobiegania zagrożeniom nie sposób zakwestionować skuteczności oznakowania magazynu.

Rodzaje oznakowania magazynu

Posadzkę magazynu można oznakować na różne sposoby. Zgodnie z obowiązującymi przepisami w sprawie bezpieczeństwa do wskazywania zagrożeń, zakazów lub informacji stosuje się kształty i kolory nawiązujące do znaków drogowych. Przykładowo, znak trójkątny oznacza ostrzeżenie o zagrożeniu. Z kolei znak kwadratowy stosuje się w celach informacyjnych.

Zwykle oznakowanie wykonuje się przy użyciu specjalnych powłok malarskich na bazie żywicy, ponieważ są one bardziej odporne na zużycie i ścieranie. Za pomocą maszyny znakującej lub form wyznacza się linie mające na celu wydzielenie poszczególnych obszarów. Namalowane oznaczenia muszą być przystosowane do ruchu pojazdów i nie mogą być śliskie.

Wykorzystuje się również naklejki antypoślizgowe, zwłaszcza wodoodporne, wytrzymałe w skrajnych warunkach termicznych i odporne na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Zwykle umieszczane są bezpośrednio na posadzce lub schodach, ponieważ ze względu na właściwości antypoślizgowe minimalizują ryzyko poślizgu. Występują w różnych kolorach, najczęściej żółtym i czarnym, aby ostrzegać o niebezpieczeństwie upadku lub potknięcia.

Porady dotyczące odpowiedniego oznakowania powierzchni przemysłowej 

Przed przystąpieniem do oznakowania posadzki w magazynie należy sporządzić odpowiednią dokumentację oraz zapoznać się z obowiązującymi przepisami. Przykładowo, poznać dopuszczalne kolory oznakowania powierzchni przemysłowej lub określić strefy wymagające wyróżnienia.

Następnie należy ocenić rozkład i organizację przestrzeni magazynowej w celu identyfikacji możliwych zagrożeń.

Kolejnym krokiem jest wybór odpowiedniego rodzaju materiału (farba lub taśma samoprzylepna), który zależy od właściwości posadzki oraz charakteru oznakowania (tymczasowe lub stałe). Firmy posiadające magazyny, w których często zachodzą zmiany w zakresie organizacji przestrzeni, zwykle wybierają taśmy samoprzylepne.

Zastosowanie farby lub taśm najlepiej sprawdza się we wnętrzu obiektu, w którym panuje temperatura otoczenia. Jednocześnie posadzka musi być bezwzględnie czysta i sucha, pozbawiona kurzu, smarów lub olejów, aby ułatwić aplikację linii i znaków.

Ponadto kierownik magazynu powinien sporządzić plan przeglądów oznakowania posadzki w celu weryfikacji jego właściwego stanu i zapewnienia odpowiedniej czystości.

Przepisy dotyczące oznakowania posadzki w magazynie

Przepisy na szczeblu europejskim

Na terenie Unii Europejskiej obowiązuje dyrektywa 92/58/EWG, czyli wiążące dla wszystkich państw członkowskich przepisy wchodzące zarazem w skład przepisów krajowych.

Zgodnie z tymi przepisami przedsiębiorca ma obowiązek zapewnienia oznakowania posadzki w magazynie, gdy istnieją w nim zagrożenia niemożliwe do uniknięcia przy wdrożeniu innych technicznych środków ochronnych.

Oto kilka kwestii ujętych w dyrektywie:

Szkolenia

Dyrektywa zobowiązuje do szkolenia personelu w zakresie zastosowanych środków zapobiegawczych oraz oznakowania. Pracownicy informowani są m.in. o znaczeniu poszczególnych symboli i kolorów stosowanych w odniesieniu do kwestii bezpieczeństwa, w tym również tych, które znajdują się poza strefą roboczą danego pracownika.

Szkolenia umożliwiają zapewnienie prawidłowej interpretacji znaków. Są konieczne każdorazowo w przypadku zastosowania nowego oznakowania, modyfikacji istniejących oznaczeń lub zaangażowania nowych pracowników.

Kolory

Dyrektywa opisuje kolory oznaczeń bezpieczeństwa stosowane zarówno do tablic, jak i do linii wykonywanych na posadzce:

W celu zapewnienia większej skuteczności stosowanych oznaczeń kolorystycznych należy unikać ich przysłaniania przez inne znaki i nie należy ich umieszczać zbyt blisko innego oznakowania.

Przeszkody i obszary niebezpieczne

Należy oznakować miejsca, w których występuje ryzyko zderzenia z przeszkodami, upadku przedmiotów lub osób. 

Przykładowo, oznakowania wymagają przejścia dolne utworzone pod regałami paletowymi – ułatwiające płynny ruch, które pełnią jednocześnie funkcję wyjścia ewakuacyjnego.

Do oznaczenia tej funkcji zazwyczaj stosuje się pomarańczowo-czarne lub czerwono-białe pasy.

Trasy przejazdu

Trasy pojazdów należy wyraźnie oznakować za pomocą pasów o odpowiednio widocznej barwie, najlepiej białej lub żółtej, z uwzględnieniem koloru posadzki.

W celu zastosowania takich pasów należy uwzględnić bezpieczną odległość pomiędzy pojazdami oraz wszelkimi pobliskimi obiektami, w tym odległość od samych operatorów.

Przepisy na szczeblu krajowym 

W polskim ustawodawstwie jest wiele przepisów regulujących kwestię zastosowania oznakowania w obiektach przemysłowych. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia na terenie zakładu pracy wykonanie i oznakowanie dróg transportowych i komunikacyjnych zgodnie z Polskimi Normami. 

W tym samym rozporządzamy czytamy również, że na terenie zakładu pracy pracodawca ma obowiązek oznakowania widocznymi barwami i/lub znakami bezpieczeństwa miejsca, w których występuje zagrożenie dla pracowników.  

Do niedawna kwestię wymogów dotyczących ciągów komunikacyjnych w obiektach logistycznych bardzo jasno precyzowała Norma PN-M-78010:1968 „Transport wewnętrzny - Drogi i otwory drzwiowe - Wytyczne projektowania”. Mimo że obecnie nie jest ona już wiążącym aktem prawnym, wielu specjalistów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy wciąż stosuje się do wytycznych i wskazówek w niej zawartych. Norma określała m.in, że: 

• Minimalna szerokość drogi (o ruchu dwukierunkowym) na odcinkach prostych dla ruchu pieszych i przy zastosowaniu bezsilnikowych środków transportu powinna odpowiadać szerokości pojazdu powiększonej o 180 cm. 
• Minimalna szerokość drogi (o ruchu dwukierunkowym) na odcinkach prostych dla ruchu pieszych i przy zastosowaniu silnikowych środków transportu powinna odpowiadać szerokości pojazdu powiększonej o 200 cm.

Jak możemy wywnioskować z wymienionych dokumentów to na pracodawcy spoczywa obowiązek zapewnienia pracownikom możliwie najwyższego poziomu bezpieczeństwa i konieczność wyeliminowania ryzyka wystąpienia wypadków przy pracy i kolizji. Z tego względu prawidłowe oznaczenie posadzki odgrywa tak istotną rolę w organizacji przestrzeni magazynowej. 

Oznakowany i bezpieczny magazyn 

Dbałość o bezpieczeństwo należy do priorytetowych zadań każdej firmy. Szkolenia, zapobieganie, odpowiedzialność i konserwacja minimalizują zagrożenie dla personelu, ograniczają zakłócenia pracy i zmniejszają ryzyko uszkodzenia towaru.

Oznakowanie to jedno z najskuteczniejszych rozwiązań stosowanych w celu zapewnienia bezpieczeństwa w magazynie, ponieważ umożliwia operatorom jednoznaczną identyfikację możliwych zagrożeń. Należy jednak pamiętać, że jest to tylko jeden z wielu środków ostrożności, uzupełniający inne, równie skuteczne działania w celu zapewnienia prawidłowej  pracy magazynu, jak np. przeglądy techniczne stanu regałów.

Firma Mecalux oferuje kompleksowe rozwiązania i narzędzia do obsługi magazynu w ponad 70 krajach, dzięki czemu posiada globalny obraz przepisów obowiązujących w poszczególnych krajach w odniesieniu do bezpieczeństwa i higieny pracy. Skontaktuj się z nami, a pomożemy Ci wyposażyć Twój obiekt w rozwiązania zwiększające bezpieczeństwo zarówno personelu, jak i magazynowanych ładunków.