Przemysł 5.0 vs. przemysł 4.0

Przemysł 4.0 i przemysł 5.0 stanowią dwa różne etapy ewolucji procesów przemysłowych. Mają jednak wspólny mianownik – wdrażanie urządzeń automatycznych i rozwiązań cyfrowych.

Przemysł 5.0 nie jest alternatywą, mającą zastąpić przemysł 4.0, ale kolejnym etapem rozwoju, w którym technologia ma służyć człowiekowi. Innymi słowy, przemysł 4.0 polega na powiązaniu działania maszyn z systemami informatycznymi, a przemysł 5.0 dąży do połączenia pracy wykonywanej przez ludzi i maszyny tak, aby wzajemnie się uzupełniały.

Przemysł 4.0 i przemysł 5.0 – definicje

Przemysł 4.0, znany również jako czwarta rewolucja przemysłowa, polega na automatyzacji i digitalizacji procesów przemysłowych. Charakteryzuje się wzajemnym połączeniem systemów takich jak chmura obliczeniowa czy Internet rzeczy (IoT) z wykorzystaniem danych do podejmowania decyzji oraz podniesienia wydajności.

Przemysł 5.0, czyli piąta rewolucja przemysłowa, to nowy model rozwoju wprowadzony przez Komisję Europejską i opisany w raporcie Industry 5.0 – Towards a sustainable, human centric and resilient European industry. Opiera się na współpracy ludzi z maszynami w przypadku zadań, które wymagają kreatywnego podejścia, podejmowania złożonych decyzji i zdolności emocjonalnych. W przemyśle 5.0 czynnik ludzki zyskuje na znaczeniu i staje się centralnym elementem procesu produkcyjnego.

Przemysł 4.0 i przemysł 5.0 – różnice

W odróżnieniu od przemysłu 4.0, który skupia się na automatyzacji i cyfryzacji procesów, przemysł 5.0 łączy wyjątkowe zdolności ludzkie z działaniem maszyn, aby osiągnąć bardziej elastyczny i spersonalizowany proces produkcyjny.

• Konwergencja technologii. Przemysł 4.0 skupia się na cyfryzacji i połączeniu systemów produkcji przemysłowej za pomocą zaawansowanych technologii jak Internet rzeczy czy chmura obliczeniowa. Przemysł 5.0 z kolei jest ukierunkowany na współpracę między ludźmi a robotami w jednym miejscu pracy, mając na celu połączenie zdolności i wiedzy człowieka z wydajnością i precyzją maszyny.
• Rola człowieka. W przemyśle 4.0 człowiek jest niezbędnym elementem procesu produkcyjnego, ale powtarzające się i rutynowe zadania wykonują maszyny oraz zautomatyzowane systemy. Natomiast w przemyśle 5.0 dąży się do wzmocnienia roli pracowników w procesie produkcyjnym, podkreślając wartość unikalnych umiejętności człowieka, m.in. kreatywności, zdolności do podejmowania decyzji i rozwiązywania złożonych problemów.
• Personalizacja i adaptacyjność. Przemysł 4.0 kładzie nacisk na masową personalizację i elastyczną produkcję, co umożliwia dostosowanie produktów do potrzeb klientów. Przemysł 5.0 poprzez promowanie wysoko spersonalizowanej produkcji na zamówienie jeszcze bardziej pogłębia ten trend – w tym przypadku artykuły są produkowane w sposób bardzo zindywidualizowany, zgodnie z preferencjami klienta.
• Kluczowe technologie. W przemyśle 4.0 dominują takie technologie jak Internet rzeczy, big data, sztuczna inteligencja, wirtualna rzeczywistość czy chmura obliczeniowa. Ich zadaniem jest zautomatyzowanie procesów, przeprowadzanie analizy dużych ilości danych i wspieranie w procesie podejmowania predykcyjnych decyzji. W przemyśle 5.0, oprócz technologii, wyróżnia się również postępy w dziedzinie robotów współpracujących (cobotów), egzoszkieletów, rzeczywistości rozszerzonej i zaawansowanych systemów sztucznej inteligencji, które umożliwiają ścisłą interakcję między ludźmi a maszynami.
• Zrównoważenie. Przemysł 4.0 ma na celu podnieść wydajność i zmniejszyć zużycie energii za pomocą automatyzacji i najnowocześniejszych technologii. Przemysł 5.0 kładzie większy nacisk na wykorzystanie odnawialnych źródeł energii oraz projektowanie wydajnych energetycznie systemów celem uzyskania bardziej zrównoważonego procesu produkcyjnego i zmniejszenia śladu węglowego.

Przemysł 4.0 i przemysł 5.0 – podobieństwa

Podobieństwa między przemysłem 4.0 i przemysłem 5.0 są następujące:

• Automatyzacja i najnowocześniejsza technologia. Zarówno przemysł 4.0, jak i przemysł 5.0 koncentrują się na wykorzystaniu technologii najnowszej generacji, aby ulepszyć procesy przemysłowe. Technologie te ułatwiają połączenie i komunikację między maszynami oraz systemami, co przekłada się na większą wydajność. 
• Wzajemne powiązania i cyfryzacja. Oba warianty przemysłu dążą do wzajemnego powiązania systemów i procesów przemysłowych. Cyfryzacja odgrywa w tym kluczową rolę, ponieważ umożliwia przekonwertowanie informacji analogowych na dane cyfrowe, aby uprościć ich składowanie, analizę, a następnie wykorzystanie.
• Personalizacja i elastyczne produkcja. Personalizacja produkcji jest nieodłączną cechą przemysłu 4.0 i 5.0. Przemysł 4.0 wykorzystuje elastyczne i modułowe systemy. Tymczasem przemysł 5.0 wynosi personalizację na wyższy poziom. Robi to poprzez rozwijanie elastycznej i wydajnej produkcji, polegającej na współpracy ludzi i robotów, w efekcie czego powstają produkty dostosowane do indywidualnych potrzeb klienta.

Zmiana modelu: transformacja w kierunku przemysłu 5.0

Mimo ciągłych dążeń do ulepszenia i zoptymalizowania przemysłu 4.0 za pomocą najnowocześniejszych dostępnych technologii, transformacja w kierunku bardziej odpornego, zrównoważonego i skoncentrowanego na czynniku ludzkim przemysłu może zyskać większe poparcie. Coraz więcej firm propaguje współpracę pomiędzy ludźmi a maszynami, aby zoptymalizować procesy w łańcuchu dostaw, podnieść wydajność i oferować produkty i usługi najwyższej jakości.

Ważnym elementem transformacji w kierunku przemysłu 5.0 jest poprawienie interakcji człowieka z robotem w magazynie. Według badań przeprowadzonych przez Uniwersytet Techniczny w Monachium i Uniwersytet Koloński, aby udoskonalić proces podejmowania decyzji i współpracę w zautomatyzowanych magazynach, kadra kierownicza musi uwzględnić cztery kwestie: stworzyć zespoły składające się z ludzi i robotów, zatrudnić i przeszkolić specjalistów w zakresie prawidłowej interakcji człowiek-maszyna, wyznaczyć zadania i opracować politykę operacyjną dla ludzi i maszyn, a także zaprojektować odpowiednie i bezpośrednie interakcje w relacji człowiek-maszyna.

Firma Mecalux dostarcza rozwiązania łączące technologię i działanie człowieka, dzięki czemu pomaga firmom podnieść wydajność magazynu. Skontaktuj się z nami – nasi eksperci przeanalizują Twoje wymogi i pomogą Ci w wyborze systemów technologicznych, które najlepiej dostosują się do nowych wymogów przemysłu 5.0.