Jak zbudować autonomiczny łańcuch dostaw?

Czy jest możliwe zbudowanie autonomicznego łańcucha dostaw (ang. autonomus supply chain) niewymagającego ingerencji człowieka na etapie planowania, wykonywania czy kontrolowania procesów, w którym wszystkie ogniwa opierają się na cyfryzacji i robotyzacji? Odpowiedź na to pytanie jeszcze nie jest znana, jednak postęp technologiczny, którego przykładem jest sieć 5G, cloud computing, sztuczna inteligencja czy przemysłowy internet rzeczy (IIoT), sprawia, że takie osiągnięcie staje się coraz bardziej realne.

Autonomous supply chain – teraźniejszość i przyszłość

Autonomiczny łańcuch dostaw to taki, którego wszystkie procesy można zautomatyzować, zdigitalizować i zrobotyzować, począwszy od projektowania produktów lub planowania działań, po wysyłkę i dostarczenie towaru do klienta końcowego. Wdrożenie całkowicie autonomicznego łańcucha dostaw wymagałoby automatyzacji takich etapów, jak zaopatrzenie, monitorowanie wydajności czy dystrybucja produktów, ograniczając do minimum ingerencję człowieka.

Zbudowanie całkowicie autonomicznego łańcucha dostaw nadal pozostaje futurystyczną wizją. Pojawia się jednak coraz więcej rozwiązań, które automatyzują szeroką gamę procesów i umożliwiają osiągnięcie większej autonomii na poszczególnych etapach procesu logistycznego. 

Przykładowo, zrobotyzowana automatyzacja procesów (z ang. RPA) umożliwia wykonywanie rutynowych i powtarzalnych zadań, takich jak pozyskiwanie danych, wypełnianie formularzy, wykonywanie zaawansowanych obliczeń i wiele innych procesów, za które wcześniej byli odpowiedzialni ludzie. Chociaż technologia RPA oferuje firmom wiele korzyści, autonomia botów nadal jest ograniczona, ponieważ realizują one działania w oparciu o wcześniej określone zasady.

Jedną z operacji łańcucha dostaw, która już może być całkowicie zautomatyzowana, jest planowanie logistyczne. Według analityków firmy McKinsey, autorów artykułu Launching the journey to autonomous supply chain planning, „planowanie autonomiczne w praktyce umożliwia podejmowanie ciągłych i opartych na analizie decyzji na każdym etapie planowanego łańcucha wartości, pozostawiając ingerencji człowieka jedynie zarządzanie sytuacjami wyjątkowymi. Innymi słowy, maszyny zajmują się tym, co potrafią najlepiej, czyli procesowaniem danych i stosowaniem zaawansowanej analityki. Dzięki temu planiści mogą przeznaczyć zaoszczędzony czas na zadania, które przynoszą firmie więcej korzyści”.

Jednym z motorów autonomicznego łańcucha dostaw będzie hiperautomatyzacja. Jest to termin wprowadzony przez amerykańską firmę konsultingową Gartner, który odnosi się do zaawansowanych technologii automatyzacji. Hiperautomatyzacja polega na wdrożeniu technologii takich jak RPA, sztuczna inteligencja, machine learning czy big data do prowadzenia określonych czynności w sposób całkowicie automatyczny, zakładając minimalną interwencję człowieka. Hiperautomatyzacja w przypadku łańcucha dostaw wspomaga integrację zaawansowanych technologii w celu osiągania coraz wyższego poziomu autonomii Według firmy Gartner w ciągu najbliższych dziesięciu lat łańcuchy dostaw staną się bardziej autonomiczne: „Hiperautomatyzacja podniesie zdolności podejmowania decyzji i przyspieszy tworzenie autonomicznego łańcucha dostaw. Łańcuch dostaw przyszłości będzie wykonywał planowanie automatycznie i w czasie rzeczywistym, a także przeprowadzał zautomatyzowane czynności w sposób stabilny i wydajny”.

Autonomous supply chain – charakterystyka

Autonomiczny łańcuch dostaw będzie nie tylko działał bez ingerencji człowieka, będzie również:

• Predyktywny – zaawansowane monitorowanie danych oraz przekrojowych wskaźników wydajności umożliwia przewidywanie błędów i niewydajnych przepływów pracy i towaru, a także możliwe wystąpienie w przyszłości wąskich gardeł na wszystkich etapach powiązanych z łańcuchem dostaw.
• Inteligentny – autonomiczny łańcuch dostaw będzie opierać się na zastosowaniu nowych technologii w celu przetwarzania danych, identyfikowania trendów oraz wykrywania możliwości zwiększenia wydajności operacji logistycznych prowadzonych w magazynie lub poza nim.
• Skalowalny – będzie działał elastycznie wobec zmiennych wymagań łańcucha dostaw 4.0. Będzie miał zdolność automatycznego skalowania operacji, aby zapewnić wydajność podczas sezonowych szczytów zamówień i ograniczyć ilość środków, kiedy wysyłek będzie mniej.
• Zintegrowany – autonomiczny łańcuch dostaw przyspieszy pełną digitalizację procesów, aby zsynchronizować wszystkie operacje logistyczne między firmami, które biorą udział w procesie projektowania, produkcji i komercjalizacji produktu. Zintegrowany łańcuch dostaw będzie wspomagać precyzyjne śledzenie towaru, czyli monitorowanie etapów, przez które przechodzi produkt, począwszy od projektu, poprzez produkcję, przetwarzanie oraz dystrybucję aż po dostarczenie do klienta końcowego.

Zalety autonomicznego łańcucha dostaw

Według badania przeprowadzonego przez Institute for Manufacturing Uniwersytetu Cambridge, „nowe technologie, takie jak internet rzeczy czy sztuczna inteligencja, oferują firmom transformację liniowego łańcucha dostaw w łańcuch autonomiczny”, który ma liczne zalety. Wśród nich można wymienić m.in. możliwość obniżenia kosztów robocizny czy zwiększenie wydajności operacyjnej poprzez zautomatyzowanie rutynowych zadań”, podkreślają badacze. 

Robotyzacja i swobodna komunikacja pomiędzy poszczególnymi ogniwami łańcucha dostaw mogłaby przynieść następujące korzyści:

• Wzrost wydajności – wdrożenie automatycznych rozwiązań w magazynie lub centrum produkcyjnym zapewnia ciągłe zaopatrywanie linii montażowych lub stref składowania w towary, gwarantując nieprzerwane przepływy ładunków. Rozszerzenie automatyzacji na cały łańcuch dostaw umożliwi zautomatyzowanie rutynowych czynności i poprawę wydajności poszczególnych ogniw.
• Zmniejszenie liczby błędów – zastosowanie rozwiązań automatycznych opierających się na technologiach takich jak sztuczna inteligencja czy RPA w całym łańcuchu dostaw ograniczyłoby prawdopodobieństwo wystąpienia błędów w zakresie zarządzania procesami lub obsługi towarów. 
• Dokładniejsze monitorowanie produktu – symultaniczne zarządzanie przepływami komunikacji w łańcuchu dostaw zapewni integralne monitorowanie stanów magazynowych, dzięki temu, że każdy pracownik będzie miał dostęp do informacji przechowywanych w chmurze.
• Holistyczna perspektywa skupiona na kliencie – integralna cyfryzacja operacji w łańcuchu logistycznym pozwoli, by wszystkie firmy stanowiące część poszczególnych ogniw były zintegrowane zarówno na poziomie komunikacji bezpośredniej, jak i dwukierunkowej, dzięki czemu zapewniony zostanie całościowy obraz procesu logistycznego.

W raporcie firmy McKinsey Autonomous supply chain planning for consumer goods companiess stwierdzono, że „autonomiczne planowanie łańcucha logistycznego może przynieść wzrost dochodów o 4%, redukcję zapasów o 20%, a także zmniejszenie kosztów łańcucha dostaw o 10%”.

Oprogramowanie dla autonomicznego łańcucha dostaw

Cyfrowa transformacja procesów musi stać się kamieniem węgielnym całkowicie autonomicznego łańcucha dostaw. Obecnie istnieje już wiele cyfrowych rozwiązań, które zwiększają wydajność magazynu i umożliwiają automatyczne zarządzanie procesami, jak np. system zarządzania magazynem lub distributed order management. Cyfryzacja operacji umożliwia bezpieczną wymianę danych w czasie rzeczywistym pomiędzy różnymi ogniwami łańcucha dostaw.

Autonomiczne podejmowanie decyzji będzie jednym z filarów łańcucha dostaw przyszłości. W tym kontekście zaawansowane oprogramowania pozwalają przewidywać różne scenariusze, takie jak nagłe zmiany popytu, lub różnicować strategie logistyczne magazynu w zależności od jego aktualnych potrzeb. Współpraca pomiędzy programami cyfrowymi zapewnia całościowy obraz łańcucha dostaw. Wynika to z badania firmy konsultingowej McKinsey: „Zaawansowane, zintegrowane analizy całego łańcucha dostaw, wykraczając poza standardową funkcjonalność oprogramowania dla indywidualnych procesów, umożliwiają stworzenie bezpośredniego połączenia pomiędzy prognozami dotyczącymi popytu i zamówień po harmonogram i plan produkcji”.

Zarządzanie cyfrowe to rozwiązanie coraz częściej stosowane w magazynach, które wymagają zwiększenia wydajności, eliminacji błędów i ograniczenia kosztów logistycznych. Wdrożenie systemu zarządzania magazynem jest kluczowym elementem potrzebnym do budowy autonomicznego łańcucha dostaw umożliwiającego integrację wszystkich podmiotów uczestniczących w procesach logistycznych. Dzięki cyfryzacji system magazynowy łączy się z innymi programami wykorzystywanymi na poszczególnych etapach łańcucha dostaw, aby usprawnić wymianę informacji i zautomatyzować zadania. Pozwala to uzyskać zaawansowany poziom śledzenia produktów i maksymalnie wydajne operacje.

Autonomous supply chain – nowy standard w logistyce

Obecnie istnieje wiele rozwiązań cyfrowych i automatycznych, które odmieniają świat przemysłu i ograniczają działanie człowieka w procesach logistycznych i produkcyjnych. Jednak zanim łańcuchy dostaw staną się całkowicie autonomiczne upłynie jeszcze trochę czasu.

W autonomicznym łańcuchu dostaw technologie takie jak internet rzeczy, uczenie maszynowe czy chmury obliczeniowe będą odgrywały kluczową rolę. Systemy zarządzania magazynem przyczynią się do transformacji łańcucha dostaw, eliminując ryzyko powstawania błędów typowych dla ręcznego zarządzania obiektem logistycznym.

Przyszłość łańcucha logistycznego zależy od postępu technologicznego i zdolności firm do wdrożenia najnowszych technologii do swoich procesów, aby uzyskać autonomiczne przeprowadzanie operacji i podejmowania decyzji.