Efektywna gospodarka magazynowa

Efektywna gospodarka magazynowa to klucz do wydajnej i konkurencyjnej logistyki. Aspekt ten jest szczególnie istotny w obliczu rosnącej popularności handlu elektronicznego, który wymaga sprawnego przygotowania dużej liczby niewielkich i zróżnicowanych zamówień oraz ich szybkiej dostawy.

Dzisiejszy magazyn to już nie tylko miejsce składowania ładunków, ale niezbędny element łańcucha dostaw. Dlatego właśnie prawidłowe zarządzanie magazynem jest konieczne, aby utrzymać konkurencyjność przedsiębiorstwa.

Na czym polega gospodarka magazynowa?

Gospodarka magazynowa obejmuje organizację i kierowanie procesami przyjmowania dostaw, magazynowania towarów, kontroli zapasów oraz przygotowania i wysyłki zamówień w obiekcie logistycznym.

Kierownik magazynu może nadzorować te prace metodami analogowymi lub przy użyciu systemu zarządzania magazynem (WMS), który pozwala zautomatyzować realizację zadań i ograniczyć ryzyko pomyłek.

W odróżnieniu od zarządzania stanem magazynowym, które dotyczy wyłącznie przyjęć i wydań z magazynu, gospodarka magazynowa obejmuje wszystkie aspekty działalności obiektu logistycznego, począwszy od kryteriów przydzielania jednostek ładunkowych do lokalizacji, a na strategiach przygotowania zamówień kończąc.

Cele gospodarki magazynowej

Standardy logistyki 4.0 ─ sprzedaż wielokanałowa, krótkie terminy dostawy i możliwość bezpłatnego zwrotu towarów ─ wyraźnie podniosły złożoność operacji logistycznych. Pociągnęło to za sobą konieczność poprawy wydajności magazynów celem ograniczenia kosztów zagrażających konkurencyjności przedsiębiorstw. Prawidłowe zarządzanie obiektem logistycznym pozwala zredukować wydatki na kontrolę stanu magazynowego i kompletację zamówień, czyli dwóch procesów magazynowych generujących największe koszty.

Handel elektroniczny często wymaga obsługi wielu różnych produktów, które w dodatku spotykają się ze zmiennym zainteresowaniem klientów na przestrzeni roku. Przy prawidłowej gospodarce magazynowej łatwiej zorganizować towary z uwzględnieniem rzeczywistego popytu.

Gospodarka magazynowa krok po kroku

Efektywna gospodarka magazynowa wymaga uwzględnienia wszystkich procesów, począwszy od dystrybucji towarów, aż po strategię i kryteria kompletacji zamówień. Poniżej przedstawiamy osiem najważniejszych aspektów zarządzania magazynem:

1. Określenie układu magazynu

Aby osiągnąć efektywną gospodarkę magazynową, należy w pierwszej kolejności zaprojektować układ magazynu dostosowany do specyfiki składowanych ładunków. W tym celu najlepiej wyznaczyć strefy pod konkretne czynności: załadunek i rozładunek towarów, magazynowanie zapasów, przygotowanie zamówień. W niektórych przypadkach warto też wydzielić odrębne stanowiska do tworzenia zestawów, konsolidacji ładunków itp.

2. Wybór odpowiedniego systemu składowania

Przy podejmowaniu decyzji o wyborze najlepszego systemu składowania należy wziąć pod uwagę specyfikę produktów. W przypadku akumulacyjnych systemów magazynowych trzeba też określić preferowaną metodę zarządzania zapasami (LIFO, FIFO), ponieważ to od niej zależy sposób organizacji pracy i dostępnej przestrzeni.

Coraz więcej przedsiębiorców odchodzi od ręcznego zarządzania zapasami, inwestując w magazyny automatyczne, które zapewniają ciągły i równomierny przepływ ładunków.

3. Właściwe rozmieszczenie produktów

Po wyposażeniu obiektu w odpowiednie systemy składowania należy ustalić metodę przydzielania jednostek ładunkowych do lokalizacji (slotting).

Kierownik magazynu powinien w tym celu określić zasady i kryteria rozmieszczania ładunków w taki sposób, aby maksymalnie usprawnić proces kompletacji zamówień. Przykładowo, znając wskaźnik rotacji zapasów, najpopularniejsze produkty można ulokować w pobliżu strefy wysyłek, aby skrócić trasy pokonywane przez magazynierów.

4. Cyfryzacja zarządzania magazynem

Wydajne zarządzanie obiektem logistycznym najłatwiej osiągnąć poprzez wdrożenie informatycznego systemu magazynowego, np. Easy WMS marki Mecalux. Tego rodzaju oprogramowanie posiada szereg funkcji dostosowanych do obsługi rożnych obiektów, produktów i zadań.

Easy WMS pozwala na przykład zautomatyzować najbardziej złożone procesy logistyczne, takie jak rozmieszczenie ładunków w magazynie, wyznaczanie tras kompletacji czy organizowanie pracy order pickerów.

5. Wydajna organizacja przyjmowania towarów

Proces przyjmowania towarów do magazynu ma kluczowe znaczenie dla skutecznej kontroli zapasów. Istnieje wiele sprawdzonych metod jego usprawniania: wyznaczenie strefy buforowej przy stanowiskach kompletacji, wydzielenie pól odkładczych celem ułatwienia cross-dockingu (przeładunku kompletacyjnego), automatyzacja strefy składowania w oparciu o układnice pojemnikowe, które mogą pełnić funkcję tymczasowego bufora etc.

6. Bezbłędna kompletacja zamówień

Przygotowanie zamówień to jeden z najbardziej czasochłonnych i wymagających procesów magazynowych. René de Koster, profesor logistyki i działalności operacyjnej w Wyższej Szkole Zarządzania w Rotterdamie, w artykule Design and control of warehouse order picking: A literature review sygnalizuje, że kompletacja zamówień może pochłaniać nawet 50% łącznych kosztów operacyjnych magazynu.

Biorąc to pod uwagę, kierownik obiektu logistycznego powinien zorganizować pracę w taki sposób, aby do minimum ograniczyć liczbę błędów popełnianych w tym procesie.

7. Dbałość o bezpieczeństwo

Trudno myśleć o wydajności pracy bez wcześniejszego zapewnienia bezpieczeństwa personelu, sprzętu i składowanych ładunków. Kierownik do spraw logistyki powinien zadbać o prawidłowe oznakowanie i oświetlenie magazynu, aby do minimum ograniczyć ryzyko wypadków. Poza tym, jak w każdym obiekcie przemysłowym, należy stosować się do obowiązujących przepisów krajowych w zakresie bezpieczeństwa ręcznych i automatycznych systemów składowania i transportu bliskiego.

8. Trafne prognozowanie zmian

Gospodarka magazynowa wymaga nie tylko sprawnej organizacji pracy, ale również odpowiedniego przygotowania na ewentualne zmiany i sytuacje kryzysowe, które mogą wpłynąć na dynamikę działalności. W tym zakresie mogą pomóc rozwiązania cyfrowe, które usprawniają porządkowanie i zestawianie informacji generowanych w magazynie, dostarczając szczegółowego obrazu procesów, co ułatwia podejmowanie trafnych decyzji.

Wskaźniki jakości gospodarki magazynowej

Istnieje szereg logistycznych wskaźników KPI, które pozwalają mierzyć skuteczność zarządzania magazynem. Poniżej przedstawiamy kilka najistotniejszych wskaźników, choć ostateczny dobór zależy w dużym stopniu od gałęzi przemysłu i roli obiektu w łańcuchu dostaw:

• Dokładność kompletacji – odsetek błędnie przygotowanych zamówień.
• Rotacja zapasów – informuje o tym, ile razy nastąpił obrót zapasami w magazynie w ciągu określonego przedziału czasu, zazwyczaj jednego roku.
• Czas trwania cyklu zamówienia wewnętrznego – czas od momentu otrzymania zamówienia do wysłania towaru.
• Zamówienia oczekujące – odsetek zamówień obejmujących nieodstępne produkty. Wskaźnik ten należy utrzymywać na jak najniższym poziomie.
• Terminowość dostaw – odsetek dostaw zrealizowanych zgodnie z warunkami ustalonymi w porozumieniu z klientem. Odzwierciedla poziom obsługi logistycznej i wydajności pracy magazynu.

Wyżej wymienione wskaźniki KPI można monitorować przy użyciu specjalnie przeznaczonych do tego celu programów, np. modułu Supply Chain Analytics Software. Jest to rozszerzenie systemu Easy WMS marki Mecalux, które ułatwia analizę wydajności wszystkich procesów magazynowych.

Gospodarka magazynowa a konkurencyjność przedsiębiorstwa

Wydajna gospodarka magazynowa to dzisiaj absolutny priorytet – tylko przedsiębiorstwa zdolne skutecznie mierzyć się z wyzwaniami logistyki 4.0 mają szansę wyprzedzić konkurencję. W tym celu niezbędne jest wdrożenie efektywnej strategii składowania ładunków czy kompletacji i wysyłki zamówień przy użyciu odpowiednich rozwiązań cyfrowych, np. systemu WMS.

Jeżeli chcesz usprawnić gospodarkę magazynową w swoim przedsiębiorstwie i zapewnić maksymalną wydajność pracy, koniecznie skontaktuj się z nami. Nasi specjaliści doradzą Ci w wyborze najlepszych rozwiązań dla Twojej firmy.