Inteligentne magazyny – od automatyzacji po big data

Inteligentne magazyny to centra logistyczne wykorzystujące najnowsze technologie w celu zwiększenia efektywności prowadzonych procesów, takich jak przyjęcie towaru, przygotowywanie zamówień lub magazynowanie produktów.

Według badań przeprowadzonych przez firmę konsultingową Logistics IQ do roku 2025 r. wartość globalnego rynku magazynów automatycznych wyniesie 27 mld dolarów, a te nowoczesne obiekty staną się najchętniej wybieranym rozwiązaniem firm pragnących zoptymalizować prowadzone procesy.

W niniejszym artykule prezentujemy charakterystykę inteligentnych magazynów, omawiamy ich zalety oraz przedstawiamy technologie wykorzystywane w tych obiektów. 

Czym są inteligentne magazyny? 

Inteligentne magazyny stanowią kolejną odsłonę magazynów automatycznych. Są to obiekty, w których większość procesów logistycznych wykonują roboty lub zautomatyzowane urządzenia sterowane za pomocą oprogramowania magazynowego. Wykorzystują one zaawansowane technologie, takie jak uczenie maszynowe, sztuczna inteligencja, big data, rzeczywistość rozszerzona lub czujniki połączone w ramach IIOT (przemysłowego internetu rzeczy). 

Tego rodzaju centra logistyczne, zgodnie z charakterystyką przemysłu 4.0 oraz tzw. inteligentnych fabryk (smart factories), wykorzystują najnowsze technologie w celu wyeliminowania najbardziej powtarzalnych czynności, ułatwiając operatorom skupienie uwagi na procesach przyczyniających się do zwiększenia wartości produktów. 

Oprócz zastąpienia tradycyjnych urządzeń przeładunkowych (w tym wózków widłowych) układnicami lub nawet dronami i robotami mobilnymi cechą charakterystyczną inteligentnych magazynów jest automatyczne zarządzanie obiektem za pomocą oprogramowania magazynowego (WMS). System ten kieruje pracą operatorów i wszystkich urządzeń podczas realizacji takich procesów jak przyjmowanie lub przygotowywanie zamówień, mając na celu optymalizację zasobów magazynowych. 

Inteligentne magazyny wykorzystują przede wszystkim następujące technologie:

• Automatyczne systemy w zakresie transportu i składowania.
• Oprogramowanie do zarządzania magazynem (WMS) i inne systemy, takie jak ERP, WCS lub MES. 
• Systemy radiowej identyfikacji towaru (RFID).
• Przełomowe technologie: blockchain, big data, AIoT itp. 

Zalety (i wady) inteligentnych magazynów

Przejście od tradycyjnego do inteligentnego magazynu zapewnia istotne korzyści dla logistyki firmy. Oto najważniejsze z nich: 

• Optymalizacja zasobów magazynu. 
• Zwiększenie wydajności (więcej cykli pobierania i umieszczania ładunków).
• Zapewnienie stałej inwentaryzacji.
• Efektywne przygotowywanie zamówień (optymalizacja tras kompletacji).
• Większa płynność procesów logistycznych.
• Poprawa bezpieczeństwa pracowników, systemów magazynowych oraz ładunków.
• Wzrost pojemności magazynowej. 
• KPI logistyczne aktualizowane w czasie rzeczywistym.
• Pełna kontrola nad stanem ładunków.
• Bardziej precyzyjne prognozowanie zapotrzebowania.
• Możliwość pełnej identyfikowalności produktów.

Zastosowanie najnowszych technologii w centrum logistycznych ma jednak kilka wad:

• Większa inwestycja początkowa ze względu na wysoki koszt automatycznych systemów i urządzeń magazynowych oraz wdrożenia logistycznych systemów informatycznych. Należy jednak pamiętać, że zwrot z inwestycji tego rodzaju przedsięwzięcia przewidywany jest po 4-7 latach (w zależności od kraju i sektora), natomiast ROI z systemu WMS nie powinien przekraczać 18 miesięcy. 
• Koszt szkolenia operatorów związany z koniecznością zmiany dotychczasowych metod pracy i potrzebą dostosowania ich do interakcji z automatycznymi urządzeniami magazynowymi. 

Firmy decydują się na wdrażanie coraz bardziej zaawansowanych rozwiązań automatycznych w celu przekształcenia magazynów w inteligentne centra logistyczne. Pomimo relatywnie wysokich nakładów początkowych oraz konieczności przeprowadzenia prac i szkoleń adaptacyjnych, zastosowanie nowoczesnych technologii w obiekcie pozwala na redukcję kosztów logistycznych m.in. dzięki precyzyjnej i prowadzonej w czasie rzeczywistym kontroli zapasów oraz zwiększeniu wydajności pracy. Zalety te gwarantują szybki zwrot z inwestycji.

Automatyzacja magazynu

Zasadniczą cechą inteligentnego magazynu jest zastąpienie pracy ręcznej zautomatyzowanymi rozwiązaniami. Istnieje wiele automatycznych systemów możliwych do zastosowania w magazynie: od układnic usprawniających obsługę towaru na regałach po roboty współpracujące (coboty) przyspieszające procesy kompletacji. Przyjrzyjmy się najważniejszym z nich: 

• Systemy automatycznego magazynowania: kategoria ta obejmuje wszelkie urządzenia umożliwiające sprawne pobieranie i odkładanie ładunków na regałach, przykładowo: układnice paletowe, system Pallet Shuttle, układnice pojemnikowe.
• Systemy automatycznego transportu: są to rozwiązania automatyczne przyspieszające przewożenie produktów z jednej strefy magazynu do drugiej. Można tu wymienić na przykład systemy przenośników pojemnikowych lub paletowych, systemy transportu szynowego, drony czy pojazdy AGV i LGV.
• Rozwiązania w zakresie przygotowywania zamówień: są to wszelkie zautomatyzowane systemy umożliwiające operatorom przyspieszenie procesu kompletacji. Kategoria ta obejmuje zarówno rozwiązania typu pick-by-light czy pick-by-voice, jak i roboty przemysłowe lub wysoko wydajne stacje kompletacji.

Oprogramowanie w inteligentnym magazynie

Wdrożenie oprogramowania logistycznego ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia kompleksowej kontroli magazynu, a przede wszystkim dla śledzenia produktu na wszystkich etapach procesu logistycznego (funkcja coraz częściej wymagana przez firmy). W związku z tym istnieje wiele programów, które umożliwiają synchronizację z systemem ERP i usprawnienie wszystkich prowadzonych procesów. Oto najważniejsze z nich:

• System zarządzania magazynem (WMS): „mózg” koordynujący wszystkie procesy zachodzące w magazynie, od przyjęcia towaru po wysyłkę zamówień. Doskonałym przykładem jest oprogramowanie Easy WMS firmy Mecalux, wyposażone w ponad 80 zaawansowanych funkcji, m.in. zarządzanie trasami wysyłek, cross-docking czy kompletacja falowa. 
• System sterowania magazynem (WCS): program koordynujący czynności (ruch) poszczególnych automatycznych urządzeń do obsługi magazynu z poleceniami wydawanymi przez WMS. Jest to zatem zasadniczy element inteligentnego magazynu, ponieważ gwarantuje prawidłowe funkcjonowanie całego obiektu. 
• Manufacturing Execution System (MES): w inteligentnych magazynach obejmujących linie produkcyjne ten system komputerowy ułatwia ustalenie kolejności czynności produkcyjnych, przypisywanie zadań poszczególnym operatorom oraz kontrolę jakości, zarówno w zakresie wykorzystywanych surowców, jak i wyrobów gotowych.

Systemy radiowej identyfikacji towaru (RFID)

W inteligentnych magazynach coraz częściej wykorzystuje się etykiety RFID w ramach systemu etykietowania towaru, zastępując nimi tradycyjne kody 128 (kreskowe).

System RFID wykorzystuje fale radiowe do wymiany informacji, umożliwiając wskazanie lokalizacji wszystkich zapasów bez konieczności odczytywania poszczególnych etykiet. 

Nie jest to jednak wymóg niezbędny dla stworzenia inteligentnego magazynu. Wiele obiektów tego typu funkcjonuje bezbłędnie w oparciu o kody kreskowe, które nadal są bardzo popularnym i często stosowanym rozwiązaniem.

Zaawansowane technologie: IIoT, big data i blockchain

Główną cechą magazynów automatycznych jest innowacyjność i poszukiwanie oraz wdrażanie nowych technologii usprawniających procesy logistyczne. Logistyka jest obecnie jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się dziedzin nauki. Każdego roku na podstawie obserwacji zmian w branży oraz w zwyczajach zakupowych społeczeństwa, opracowywane i wdrażane są nowe rozwiązania magazynowe. Tendencje o największym potencjale zrewolucjonizowania funkcjonowania magazynów są następujące:

• AIoT: połączenie sztucznej inteligencji i internetu rzeczy, czyli zdolność ustalenia wzajemnych relacji między obiektami bez ingerencji człowieka. Technologia ta przyczyni się do wdrażania bezobsługowych magazynów takich jak obiekty dark warehouse. 
• Big Data: ciągłe doskonalenie jest kluczowe dla zapewnienia konkurencyjności firmy. Gromadzenie i analiza danych na temat procesów zachodzących w przedsiębiorstwie jest konieczne dla znalezienia i wyodrębnienia tych, które można udoskonalić. Aplikacje takie jak Supply Chain Analytics Software pomagają firmom w zwiększaniu wydajności łańcucha dostaw, dzięki gromadzeniu i organizowaniu ogromnych ilości danych dotyczących wszystkich procesów zachodzących w magazynie. 

Inteligentny magazyn – logistyka w nowym wydaniu

Inteligentne magazyny powstały w celu zwiększenia efektywności logistyki, umożliwiając ograniczenie kosztów i podwyższenie wydajności przepływu towaru. 

Z tego względu coraz więcej firm decyduje się na wdrożenie automatycznych systemów magazynowych i cyfryzację procesów, ponieważ jest to rozwiązanie gwarantujące pełną kontrolę stanu magazynowego, a tym samym zwiększenie rentowności.

Mecalux oferuje kompleksowe i spersonalizowane rozwiązania z zakresu automatyki magazynowej, zaprojektowane tak, aby odpowiadały dokładnie na potrzeby klientów. Skontaktuj się z nami, a nasi eksperci pomogą Ci przekształcić Twój obiekt w inteligentny magazyn.